De meeste beleggingsfondsen moet je niet aangeven in je belastingaangifte. Er echter een speciale categorie van beleggingsfondsen die je wel moet opnemen in je belastingaangifte, dit zijn de zgn. Gemeenschappelijke beleggingsfondsen of GBF’s.
Wie niet alle kleine details wil kennen, maar snel wil weten wat hij/zij precies moet doen, kan direct naar het hoofdstuk “de praktische gevolgen” in dit artikel springen.
Bevek, SICAV en GBF
Fondsen zijn als het ware kleine bedrijfjes die los staan van de bank die ze verkoopt en ook los staan van de firma die ze beheert. Dit is ook de reden waarom het faillissement van een bank nooit gevolgen heeft voor de fondsen op de effectenrekening. Die fondsen zijn zelfstandige vennootschapen en staan totaal los van de bank.
Fondsen bestaan in verschillende rechtsvormen. De Belgische Bevek en de Luxemburgse SICAV zijn het best gekend. Minder gekend zijn de Gemeenschappelijke Beleggingsfondsen, afgekort tot GBF of FCP.
Praktisch gezien maakt het voor de belegger weinig uit welke rechtsvorm een fonds heeft. Behalve voor één ding: de fiscaliteit.
Fiscaliteit fondsen
De fiscaliteit van SICAVs is een vrij complexe materie. Maar globaal gezien zal je nooit een SICAV aangeven in je belastingaangifte, tenzij je via een buitenlandse bank of broker werkt die de nodige heffingen niet voor jou regelt.
Bij een GBF is de zaak nog net iets complexer. Een GBF is fiscaal transparant, wat betekent dat je bepaalde dingen wel moet aangeven via je belastingaangifte.
Niet afhaken, we proberen het zo simpel mogelijk uit te leggen.
Fiscaliteit GBF’s
Ieder fonds verkrijgt inkomsten uit de onderliggende aandelen en obligaties. Meestal zijn dat dividenden en intresten, die ofwel door het fonds worden opgespaard (kapitalisatiefondsen) of terug worden uitgekeerd (distributiefondsen).
Afhankelijk van het land waar een fonds gevestigd is, betaalt een fonds zelf ook belastingen op die inkomsten. Bij een GBF is dat echter niet het geval. Fiscaal transparant betekent dat jij zelf verantwoordelijk bent om die belastingen te betalen. En wegens een vreemde kronkel moet je die betalen in het jaar waarin het fonds die inkomsten krijgt en niet op het ogenblik dat je het fonds verkoopt. Praktisch gevolg: je moet die inkomsten ieder jaar aangeven in je (Belgische) belastingaangifte.
De pientere lezer zal zich nu ongetwijfeld afvragen hoe dat dan zit met een distributie GBF. Betaal je dan geen dubbele belastingen: één maal via je belastingaangifte en een tweede maal via de roerende voorheffing op de uitgekeerde dividenden? De fiscale ruling meldt dat de fiscale transparantie van toepassing is op kapitalisatie en distributiefondsen, dus zou een dubbele belasting effectief het geval kunnen zijn. We weten niet of er effectief distributie GBF’s verkocht worden in België, maar ze lijken dus fiscaal weinig aantrekkelijk.
De praktische gevolgen
Of een fonds een SICAV of GBF/FCP is, dat kan je terugvinden via Morningstar, onder de tab “Management” en dan kijken naar “juridische structuur”. Opgepast, sommige fondsen bestaan zowel als SICAV als GBF, zoek dus altijd met de juiste ISIN code je fonds op.
Het Mixerfonds bevatte anno 2018 3 fondsen die een GBF zijn. Ook het Flexerfonds bevatte 2 GBF fondsen.
De aandachtige lezer merkt ongetwijfeld dat we hier de verleden tijd hanteren. De fondsen van Carmignac en Ethna zijn inmiddels uit onze selecties verwijderd. Maar voor je belastingaangifte van 2019 is enkel het jaar 2018 van belang en moet je deze fondsen zeker nog aangeven indien je ze in bezit had.
De simulatoren
De aanbieders van GBF fondsen bieden meestal een simulator aan waarmee je het bedrag kan berekenen dat je moet aangeven.
Je kan de simulatoren hier vinden:
| Fonds | Link | Actueel voor 2019? |
| Carmignac fondsen | https://www.carmignac.be/nl/fiscale-simulator | ja |
| Ethna Aktiv | http://www.ethna-calculator.be/nl/ | ja |
| Flossbach von Storch | https://www.flossbachvonstorch.be/nl/beleggingsfondsen/simulator/ | ja (gebruik Chrome) |
Op het ogenblik van redactie van dit artikel zijn een aantal simulatoren nog niet aangepast voor de aangifte van 2019. Dit is niet ongewoon en laat meestal op zich wachten tot eind mei/begin juni.
Indien er opmerkelijke zaken in deze simulatoren opduiken, zullen we dit hier zeker bespreken.
Een voorbeeld
Het gebruik van de simulatoren wijst zichzelf uit. In essentie geef je op hoeveel deelbewijzen je had op 1 januari 2018 en welke aan- en verkopen je in dit jaar uitvoerde.
Dit is een voorbeeld van Carmignac Patrimoine, klik om te vergroten:
In dit voorbeeld moet je 87,891 € aangeven in je belastingaangifte onder code 1444 (Vak VII. A. 2. b) 1°).
In ons voorbeeld zou dit er als volgt uit zien, klik om te vergroten:
Indien je over meerdere fondsen beschikt, moet je uiteraard die bedragen eerst samentellen.
Slot
Eén pluspunt van dit alles en weinig geweten: op een GBF betaal je nooit beurstaks bij verkoop, zelfs niet indien dit kapitalisatiefondsen zijn. En dat maakt toch wel een mooi verschil van 1,32% bij verkoop.
Sommige banken passen dit echter niet correct toe, en heffen toch beurstaks. Altijd goed controleren dus!
© Carl De Ridder (@Robokat_MK)
MijnPortefeuille.be 
Goeiemorgen
Hoe zit dit met trackers die je hebt via een buitenlandse broker? Moet je dan de dividenden optellen en van dat bedrag 30% rekenen en ook aangeven in vakje 1444?
Ik heb trackers via DeGiro.
LikeLike
Ja, je moet alle ontvangen dividenden waarop nog geen RV werd toegepast aangeven, ongeacht hun afkomst. Opgelet, daar zelf geen 30% van nemen, het volledige divdidendbedrag invullen.
De fiscus heeft tegenwoordig perfect zicht op je buitenlandse rekeningen, als je dit nalaat zal je vroeg of laat de prijs betalen.
LikeLike
Bedankt Robokat.
Mijn ETF’s zitten bij DeGiro. Op mijn ontvangen dividend zie ik nergens staan dat er 30% RV werd afgehouden. Ik zal al die bedragen optellen en invullen in vak 1444 bovenop de bedragen uit mijn fondsen van Carmignac, Ethna en FVS.
Moet ik buiten die buitenlandse rekening melden bij NBB en aangeven in de aangifte nog iets meer doen of doet DeGiro de rest?
LikeLike
Bij Ethna is de calculator precies nog niet aangepast aan 2018? Hij gaat maar tot 2017.
LikeLike
Ja, hopelijk komt dit tegen eind mei in orde.
LikeLike
Hopelijk, hopelijk
En wat als niet????
LikeLike
Loop bij berekening dit jaar tegen problemen aan in de browsers voor flosbach dit jaar.
Edge en Firefox geen mogelijkheid alle verrichtingen in te geven.
Chrome aanvaard geen 0,3 stuks en stopt met verdere aankopen ingeven
( gespreide aankopen bij Me , 100 € )
De enige met dit probleem ?
tabel kan bezorgd worden met aankopen.
LikeLike
Je zou misschien alle bedragen die je ingeeft x10 kunnen doen en het resultaat delen door 10? Ik heb dit even geprobeerd en de resultaten schalen ook maal 10.
LikeLike
@Theo
Nee zelfde probleem hier, werkt alleen maar met volledige eenheden.
Misschien kunnen we een gewogen gemiddelde pakken 😀
LikeLike
De link naar de simulator van Flossbach, is een link naar een niet-officiële versie, waarschijnlijk een testversie; De berekeningen zijn waarschijnlijk daardoor ook fout. De officiële versie staat op de vroegere plaats: https://www.flossbachvonstorch.be/nl/beleggingsfondsen/simulator/
Gelieve de link aan te passen en de lezers te verwittigen.
LikeLike
Je hebt gelijk, de uitkomsten verschillen van elkaar. Bovendien maakt de officiële versie een verschil tussen deelbewijzen van voor 2018 die je verkoopt en de overige aan/verkopen. Ik heb de link terug naar het origineel aangepast
LikeLike
Met nieuwe link
Eén van de velden in het formulier werd niet correct ingevuld.
Dus 0,756 wordt niet aanvaard.
LikeLike
Je kan de hoeveelheden x1000 doen en het resultaat delen door 1000. Zo kan je gehele getallen ingeven
LikeLike
Dus alle 0,1 optellen van de gespreide aankopen en dit dan ingeven ?
,756 *1000/1000 = 0.756
LikeLike
Om helemaal correct te zijn, moet je de individuele aankopen op de juiste datum ingeven. Want de datum maakt een verschil omdat dividenden op bepaalde data worden uitgekeerd. Als het over heel kleine hoeveelheden gaat, dan zou je wel alle aankopen van het jaar kunnen samentellen en op 1 januari aangeven. Je betaalt dat iets te veel, maar bij kleine hoeveelheden spreken hooguit over enkele euro’s.
LikeLike
Hallo, nog iemand een probleem om 0 in te geven voor het aantal deelbewijzen bij het begin van jaar 2018 bij de simulator voor Flossbach von Storch ? Heb er dan maar 0.01 van gemaakt, maar misschien weet iemand een andere oplossing ?
(Ik heb chrome gebruikt)
Groeten
Els
LikeLike
Berekenen die calculators het volledige dividend (bruto)? Of maken die calculators al een berekening?
Ik wil maar zeggen, stel dat je voor €100 aan dividenden ontvangen hebt. Zal de calculator dan ook €100 aangeven om in te vullen in je aangifte of zal dit een ander bedrag zijn?
Als je die €100 aangeeft, dan gaat er 30% RV afgehouden worden. Wil dat zeggen dat je dan achteraf 30 euro moet bijbetalen? (Of die 30 euro afgehouden wordt van het bedrag dat je anders terug zou krijgen?)
De reden waarom ik het vraag:
Ik heb voor 32.000 euro in fondsen zitten (10.000 euro in FCP)
Ik heb voor een paar honderd euro in ETF’s zitten
Het valt me op dat die tracker precies zwaarder doorweegt in die aangifte? Dat komt omdat ik al die dividenden optel en aangeef.
LikeLike
Die calculator berekent helemaal geen dividenden.
Het is vrij technisch om dat in een paar woorden juist uit te leggen.
Bij een GBF ben je eigenaar van het onderliggende en dien je alzo een deel van de kosten te betalen.
Bij een sicav ben je eigenaar van een deel van de sicav en daar doet die sicav dat in jouw plaats.
LikeLike
De simulators berekenen de dividenden die de GBF fondsen intern ontvangen. Je krijgt die dividenden dus nooit te zien omdat ze direct gekapitaliseerd worden, maar je moet ze wel aangeven, terwijl andere types fondsen dat voor je doen. Je gaat inderdaad 30 euro betalen op 100 euro die de simulatoren aangeven.
Trackers moet je dus niet aangeven, tenzij je ze via een buitenlandse broker aangekocht hebt. Het zou inderdaad goed kunnen dat die veel hogere dividenden opleveren dan de GBF. Meestal stelt dat bij de GBF niet zoveel voor.
LikeLike
Wat als ik de dividenden van inkomstenjaar 2017 niet heb aangegeven? Moet ik die dan nu corrigeren en onder welke code? Is dat ook code 1444?
LikeLike
Geen flauw idee of zo’n laattijdige aangifte acceptabel is voor de fiscus. Niet dat ze dat direct zullen opmerken, want je hoeft geen detailberekening bij te voegen. Als je ooit controle krijgt, dan kan je alvast je goede wil aantonen.
LikeLike
Als ik naar een fonds van Comgest kijk (vb. IE0004766014), dan zie ik onder Management het volgende staan : Juridische Structuur : Open Ended Investment Company.
Is dit een dan een fonds dat je moet aangeven in de belastingaangifte ? Of is dit niet nodig zoals bij de SICAV’s ?
LikeLike
Als ik me niet vergis, is dit de Ierse naam voor een SICAV.
Niet aan te geven: daar ben ik wel zeker van.
LikeLike
Ter info: Alle simulatoren zijn beschikbaar voor de belastingsaangifte van 2020
LikeLike
Bedankt voor de info, Peter
LikeLike