Veel fondsen bestaan in kapitalisatie en distributie versies. De distributieversies keren op regelmatige basis een dividend uit. De kapitalisatieversies sparen alle winsten op.
Kort samengevat is dit dus een geval van oppotten versusuitkeren.
Kapitalisatiefondsen dragen vaak KAP, CAP of Acc in hun naam, bij distributiefondsen is dit DIV, DIS of Inc.
Maar hoe moet je nu kiezen tussen KAP of DIV en wat is fiscaal voordeliger? In een eerste deel bekijken we obligatiefondsen, in de tweede deel aandelenfondsen en mixfondsen.
Een bedenking vooraf…
Een tijd geleden, toen de dieren nog spraken, was de roerende voorheffing 15%. De eerste versie van dit artikel rekende dus met die 15%. Sinds die allereerste versie is die roerende voorheffing stapsgewijs verhoogd van 15% tot 30%.
Toch durven sommigen beweren dat inkomsten uit kapitaal in België onvoldoende worden belast. Terwijl er dus een belastingverhoging van 100% is toegepast!
Meerwaarde van fondsen.
Hoe genereren beleggingsfondsen meerwaarde?
Eerst en vooral kunnen de onderliggende aandelen en obligaties in waarde toenemen. Als de koersen van de onderliggende obligaties of aandelen stijgen, zal ook de koers van het fonds stijgen.
Daarnaast keren obligaties hun rente uit en aandelen hun dividend. Kapitaliserende fondsenvoegen rente en dividend toe bij de waarde van het fonds. Distributiefondsendoen dit in eerste instantie ook, maar keren op vaste tijdstippen deze rente/dividend uitaan de belegger. Je ziet op de koers van het distributiefonds dan evenveel dalen als de waarde van het dividend. Meestal is dit één maal per jaar, maar recentelijk komen er ook fondsen die bv. één maal per maand uitkeren.
Als je de koers van hetzelfde fonds in DIV of KAP versie bestudeert, dan zie je dus dat de KAP versie over de jaren heen sterker stijgt dan de DIV versie. De meerwaarde van het fonds is het verschil tussen verkoopkoers en aankoopkoers, die bij kapitaliserende fondsen dus sterker zal stijgen.
Belastingen op fondsen
De fiscale behandeling van fondsen is een belangrijke factor bij de keuze voor DIV/KAP. Dit artikel heeft niet als doel om de belasting van fondsen in detail uit de doeken te doen, maar ik vat dit even samen in een tabel. Pas op, er zijn tal van uitzonderingen voor onderstaande regels, ga dus altijd na wat er van toepassing is voor een specifiek fonds.
| DIV R.V. | DIV beurstaks bij verkoop | DIV meerwaarde heffing | kapitalisatie RV | KAP beurstaks bij verkoop | KAP meerwaarde heffing | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| obligatie fondsen | 30% op dividend | 0% | 30% op meerwaarde | 0% | 1,32% op fondswaarde | 30% op meerwaarde |
| aandelen fondsen | 30% op dividend | 0% | 0% | 0% | 1,32% op fondswaarde | 0% |
| gemengde fondsen minder dan 10% obligaties | 30% op dividend | 0% | 0% | 0% | 1,32% op fondswaarde | 0% |
| gemengde fondsen met minstens 10% obligaties | 30% op dividend | 0% | 30% op meerwaarde van het obligatiegedeelte | 0% | 1,32% op fondswaarde | 30% op meerwaarde obligatiegedeelte |
Deel 1: Obligatiefondsen
We maken een vergelijking aan de hand van een fictief obligatiefondsin distributie en kapitalisatie versies dat aan de volgende voorwaarden voldoet:
- het couponrendement bedraagt 3%
- er is geen meerwaarde op basis van de obligatiekoersen. Een meerwaarde/minwaarde zou de vergelijking enkel complexer maken en is weinig relevant. De enige meerwaarde in ons compleet fictieve voorbeeld wordt dus gevormd door het couponrendement.
- we investeren 10.000 euro en houden het fonds 5 jaar bij.
De berekening voor het distributiefonds is erg gemakkelijk. Ieder jaar keert het fonds 3% bruto uit of 2,1% netto. Op een bedrag van 10.000 euro is er dus na 5 jaar een netto winstvan 5 x 210 euro = 1.050 euroen we hebben 450 euro RVbetaald. Er is geen meerwaarde, want deze is telkens via het dividend uitbetaald.
Om de vergelijking met het kapitalisatiefonds te maken, is er een klein probleempje. Het kapitalisatiefonds zal de jaarlijkse intrest van 3% kapitaliseren, wat een extra winst zal opleveren. Zo staan de DIV en KAP fondsen bij de fiscale vergelijking niet op gelijke voet, tenzij je de winsten uit het DIV fonds ook aan een gelijkaardig rendement belegt en meerekent. Om de vergelijking niet nodeloos complex te maken —we zijn in dit artikel enkel geïnteresseerd in de fiscale gevolgen— rekenen we zonder intrestkapitalisatie. Schiet ons niet dood hiervoor.
Het kapitalisatiefonds spaart dus de jaarlijkse coupon van 3% op. Na 5 jaar hebben we dus 10.000 + 5 x 300 = 11.500 euro. We betalen bij verkoop een meerwaardeheffing van 30% op de meerwaarde van 1.500 euro (450 euro). Op het resterende bedrag betalen we een beurstaks van 1,32% (145,8 euro). Totaal hebben we dus 595,8 euro belastingen betaald.
In ons voorbeeld wint het distributiefonds van het kapitalisatiefonds, en dat is altijd zo bij obligatiefondsen. Je betaalt immers in beide gevallen RV/meerwaardeheffing. Maar bij het kapitalisatiefonds betaal je nodeloos nog eens beurstaks.
Conclusie deel 1
Fiscaal is het altijd interessanter om te kiezen voor de distributie versie van een obligatiefonds.
MijnPortefeuille.be 