Is defensief beleggen nog mogelijk?

Is defensief beleggen nog mogelijk in de huidige markten? We stellen onszelf deze vraag al enige tijd en we kunnen het ongemakkelijke antwoord op die vraag niet langer voor ons uit schuiven.

Het verhaal van de defensieve belegger

Een echt defensieve belegger had het vroeger gemakkelijk. Hij kocht kasbons, obligaties en misschien een tak21. Beleggingen die op vervaldag kwamen, werden gewoon vervangen door gelijkaardige beleggingen.

Deze dagen liggen ver achter ons. De centrale banken houden de rentes uiterst laag, waardoor de basis voor defensief beleggen is verdwenen: vastrentende effecten met laag risico bestaan letterlijk niet meer.

Banken probeerden hier een mouw aan te passen. Ze brachten producten op de markt met kapitaalbescherming. Maar naarmate de rentes verder daalden, werd het steeds moeilijker om deze producten op de markt te brengen. Want uiteindelijk werken die producten voor hun kapitaalsgarantie ook met vastrentende effecten. Deze producten zijn daarom bijna volledig verdwenen, wat overblijft biedt vaak geen echte kapitaalbescherming meer.

Het volgende toevluchtsoord waren de zgn. gemengde fondsen. Onze vorige en huidige site heeft in België sterk bijgedragen aan het populariseren van die mixfondsen. Door nauwgezette risico beheersing krijgt men een bescheiden rendement en een beperkt risico. Maar hier lijkt ook stilaan een einde te komen.

Te lage rendementen?

We nemen even de cijfers van onze eigen portefeuilles als voorbeeld, maar eigenlijk kan je bijna iedere defensieve, neutrale en dynamische portefeuille nemen.

Tijdens de huidige crash zien we dat defensieve portefeuilles je op korte termijn nog altijd beter beschermen tegen verliezen dan dynamische portefeuilles. Bekijken we de prestaties op iets langere termijn (1-3 jaar) dan zien we echter dat de dynamische portefeuilles kleinere verliezen optekenen dan de defensieve.

De reden is eenvoudig. De defensieve portefeuilles hebben het voorbije jaar te weinig “reserves” of vetlagen opgebouwd om de huidige beurswinter goed door te komen. Met de huidige rentestanden draagt het beschermingsdeel bijna niet meer bij aan het rendement en daarom zijn die rendementen sterk terug gevallen. Herinner je maar de talrijke GOGI grafieken van collega Marc op deze site die dit bewijzen.

Het is een vaststelling die we in het voorbije jaar maakten: in de huidige wereld lijken defensieve beleggingen uitgespeeld wegens de kunstmatig lage rentestanden. Indien we op dit ogenblik een compleet nieuwe Smart Mix portefeuille zouden willen samenstellen, zou dat wellicht niet mogelijk zijn bij gebrek aan voldoende fondsen die nog aan onze vereisten voldoen.

Defensief beleggen lijkt bijna onmogelijk geworden. Als je contact bij je financiële instelling iets anders beweert, dan kan je best een boel kritische vragen daarbij stellen.

Hoe ga je daar mee om?

Beleggen lijkt dus enkel nog te zijn weg gelegd voor beleggers die bereid zijn om meer risico te nemen. Een neutrale tot dynamische portefeuille lijkt het minimum te worden om nog voldoende rendement te halen t.o.v. het risico dat je loopt met beleggen.

We hebben het in de commentaren al enkele malen aangehaald. Wie een hoger risico aankan, kan van de huidige crash gebruik maken om zijn portefeuille wat om te bouwen naar een meer dynamische portefeuille. Daar is absoluut geen haast bij, dat kan heel geleidelijk. En uiteraard op je eigen verantwoordelijkheid, enkel jij weet of dit bij je past of niet.

Wie geen hoger risico verdraagt, hoeft zijn portefeuille niet buiten te gooien. Dit zou trouwens het slechtst mogelijke moment zijn om dat te doen. Misschien kan je wel overwegen om je portefeuille op termijn iets kleiner te maken, en over te hevelen naar je spaarboekje als risicovrij gedeelte van de portefeuille. Het fondsgedeelte kan dan (deels) wat dynamischer worden zonder dat je totale risico toeneemt.

Een crash is eigenlijk een goed moment om zoiets te beginnen, omdat het neerwaartse risico nu al een stuk is gerealiseerd. Wat niet betekent dat we nog een flink stuk verder kunnen dalen, maar als goede belegger bekijk je dit uiteraard over een periode van 5 tot 10 jaar.

Wie heeft nog andere suggesties voor defensieve beleggers?

© Carl De Ridder (@Robokat_MK)

 

39 Comments

  1. Na het artikel te hebben gelezen (en hopelijk juist begrepen) dienen we in de toekomst het best nog enkel neutrale en het liefst dynamisch mixfondsen aan te kopen en de puur defensieve mixfondsen verkopen we op termijn dan beter? Ik kan me best wel inbeelden dat de smart mix in zijn huidige samenstelling verdwijnt of toch op zijn minst dynamischer zal worden gemaakt?

    Like

    1. Het is geen zwart wit verhaal. Je kan/moet zeker nog defensieve fondsen in je portefeuille behouden, alles buiten gooien zou een overdreven reactie zijn. Het hangt echt heel sterk af hoeveel risico je bereid bent te nemen.

      Hoe de modelportefeuilles er in de toekomst zullen uit zien, moeten we nog bekijken. Maar ik denk dat je dan bv. zelf kan kiezen om je geld te verdelen over verschillende portefeuilles ipv dat we het risico niveau van de portefeuilles zelf gaan veranderen.

      Like

      1. Misschien moeten we ons de vraag stellen of het nog zinvol is om defensieve mixfondsen bij te houden of aan te kopen als die de komende 5 jaar toch telkens een negatief jaarrendement opleveren?

        Like

      2. Ik bedoel gewoon je kan je geld even goed aan 0,11% op een spaarboekje laten renderen dan dat je het risico loopt om nu de komende 5 jaren een negatief rendement met een defensief mixfonds op te lopen.
        Ik heb het zeker niet over de neutrale en dynamische mixfondsen die uiteraard wel nog hun rol kunnen spelen in een portefeuille; ik denk hierbij in het bijzonder aan Flossbach von Storch.

        Like

    2. Ik heb inderdaad hetzelfde gevoel. Zit al vanaf het begin met de mixer en heb ondanks de duik nog geen verlies. Huidige winst percentage is alvast meer dan wat momenteel de spaarrekeningen opbrengen. Maar ik sta terug in de situatie van 2015, dang!!

      Als defensieve belegger (lees lazy portefeuille en -belegger) volg ik de markt niet dagdagelijks onvoldoende detail. Toch heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om enkele flex fondsen die niet in de mixer zaten, op te pikken. De minder presterende mixer fondsen zullen ook verdwijnen uit mijn portefuille. I was to lazy!!

      Like

  2. Eén van de grote problemen bij deze vaststelling wordt het bepalen van het beleggingsprofiel van de “klanten”. Meer dan 75% wordt bij de defensieve profielen geklasseerd en dreigt alzo bij elke crisis geschoren te worden. Weg winst…
    Of zou dat de bedoeling zijn ?

    Like

  3. Mixfondsen met veel obligaties hebben een probleem met hun rendement, zelfs als ze een stuk in risicovolle hoogrentende obligaties beleggen. Enkel mixfondsen met “flexible allocation” met een goede fondsbeheerder bieden misschien nog een goede oplossing. Trouwens, een hele portefeuille moet je eigenlijk als 1 aandeel beschouwen. Ik denk dat het beter is als een portefeuille een goed rendement met een goede meerwaarde heeft bereikt, voor wie het op de voet volgt, het beter is de hele portefeuille ineens te verkopen. Dat vergt moed. Na de correctie zoals we op 12 maart meemaakten dan de kat uit de boom te kijken en dan terug in te stappen. Dit kan dan op 2 manieren: de gemaakte winst sparen en enkel het initieel bedrag ofwel het volledige bedrag incl. winst terug herbeleggen en voor de durvers ineens. Trouwens, enkel aan te raden voor wie nog een lange termijn voor ogen heeft. En een garantie is er nooit. Een simulatie zal dit verduidelijken. Maar wie verkoopt nu graag ineens heel zijn portefeuille? Men geraakt er immers aan gehecht! Pas op voor verslaving! Van winst nemen is nog niemand arm geworden. Dat is toch ook defensief beleggen.

    Like

    1. Als men over markttiming spreekt, dan hebben de meesten “jouw” systeem voor ogen. Dat systeem lijkt heel mooi in theorie maar blijkt in de praktijk niet toepasbaar en verschillende studies tonen aan dat het zo niet werkt. Buiten psychologische problemen (zoals je zelf schrijft) zijn er ook veel praktische moeilijkheden: hoeveel moet de waarde gezakt zijn om te verkopen (en als je dat weet dan heb je al een serieus verlies) en wanneer moet je terug (durven?) aankopen. Vaak is de prijs al hoger dan die waartegen je verkocht hebt.
      Kijk maar eens naar mijn artikel over Baloise Systematic Flexible LU1744471795: die beheerder had een “vernuftig” systeem om correcties te bedwingen, maar nu blijft zijn fonds nog steeds dalen…
      Ik geloof eerder in ons GOGI-systeem: niet kopen als de fondsen in overdrive zijn, om weer bij te kopen als de GOGI Invers een SPREAD geeft. Diegenen die ons vorig jaar niet geloofden, zitten nu met verliezen van meer dan 25%…

      Like

    1. Onze GOGIscore is zeker geen signaal dat er een crash op komst is. Sinds 2008 heeft onze GOGI verschillende malen een STOP tevoorschijn getoverd. Door een of andere reden is toen de druk van de ketel verdwenen en zou men zo duurder hebben moeten terugkopen. Reken daar de transactie kosten bij en je krijgt weer verliesposten.
      Afwachten aan de zijlijn blijkt voor sommigen echter ook weer moeilijk.
      Op 1 februari 2020 stond mijn laatste transactie gedateerd op 7/01/2019 alhoewel ik een heel jaar met FOMO naar die hausse had zitten kijken.

      Like

  4. Van beleggersprofiel wijzigen omdat de koersen op de beurzen wijzigen zou ik NOOIT doen! Men moet juist zijn beleggersprofiel aanhouden doorheen turbulente tijden. Termijnrekeningen, kasbons, spaarrekeningen, cash, obligaties die bestaan nog altijd voor defensieve beleggers. En dus ook fondsen die voornamelijk daarin beleggen. Het verschil met vroegere tijden is dat de de basisrentes zakten; en zolang dit gebeurde is/was er geen vuiltje aan de lucht voor de obligatiefondsen. Ik heb grote twijfels dat dit zal blijven duren.
    Voor het stabiele gedeelte van de portefeuille reken ik enkel op cash en niet op obligatiefondsen, mix-fondsen, etc.
    “Beleggen” doet men met gelden dat men waarschijnlijk nooit zal gebruiken, anders noem ik het “sparen”. Een “defensieve” portefeuille is daarom in mijn ogen zinloos.

    Like

  5. Ik ben nog maar eind 2018 ingestapt in het mixfonds. Nu al verkopen om een flexer of ander dynamisch fonds is dat interessant voor mij? Hoog aangekocht en nu na crash goedkoop verkopen betekent voor mij een groot verlies en ga ik zo een heel stuk minder stuks kunnen kopen van een flexer, dynamisch fonds. Wat denken jullie?

    Like

    1. Persoonlijk advies kunnen we niet geven. Het antwoord op die vraag is sterk afhankelijk van je risico appetijt en je ervaring als belegger. Als je dergelijke stap neemt, moet dat vanuit je zelfvertrouwen komen en niet omdat iemand anders dat zegt.

      Like

  6. Dynamischer beleggen in “smaller companies” zoals in de Smart Dynamic. Nogal gewaagd in het Coronatijdperk. De bigger companies zullen het al heel moeilijk krijgen.

    Like

    1. Ik geef je geen ongelijk.
      Ik heb ze natuurlijk niet allemaal gecontroleerd, maar er zijn heel wat Large Caps harder “geïnfecteerd door Corona” dan Small Caps. Normaal verwacht je het tegenovergestelde.

      Geliked door 1 persoon

  7. 6 jaar geleden begonnen met te beleggen in een 7 tal fondsen van de defensieve portefeuille, gedurende 1 jaar gespreid belegd. Toen was er nog de “fetish” dat je de inflatie van 3% jaar moest verslaan en dat spaarboekjes niets opbrachten. Het idee van de portefeuille was om er niet meer naar de om te kijken maar toch 3% per jaar bruto rendement te hebben. Nu 5-6 jaar later heb ik men 3% bruto op jaarbasis niet gehaald met de defenieve portefeuille en er worden de komende jaren ook zulke rendementen niet meer verwacht. Sinds vorig jaar de fondsen beginnen te verkopen die nog een beetje in het groen stonden. Conclusie voor mij persoonlijk, als ik het geld op een termijnrekening bij medirect had geplaatst had ik niet slechter afgeweest. Ik denk dat je er echt wel met belggen moet mee bezig zijn wil je rendement halen, een portefeuille samenstellen en er daarna niet meer naar omkijken was toch niet zo’n goed idee.

    Like

    1. Eén ding mag je niet doen, en dat is de globale performantie van een portefeuille beoordelen aan de hand van koersen in het midden van een crash. Net zomin als het een goed idee is om nu te verkopen. Nu zitten we tegen de “bear” van onze screenings aan te schuren.

      Je beleggingshorizon moet 5 jaar zijn, te rekenen vanaf vandaag. In die 5 jaar zou je redelijkerwijs een herstel mogen verwachten en wat betere rendementscijfers. Pas als je verkoopt worden alle winsten of verliezen echt gerealiseerd.

      Like

  8. En dat begrijp ik niet robokat, er wordt toch gesuggereeerd dat er de komende jaren geen grote winsten te behalen zijn met de defensieve portefeuille. Ook al is men beleggingshorizon 5 jaar vanaf vandaag, de komende jaren gaat het niet halen van men rendement van 3% van de vorige jaren toch niet goed maken ?

    Like

    1. Wat je wel kan verwachten is een herstelbeweging. Pas dan kan je oordelen wat je rendement over de voorbije jaren eigenlijk was. Tijdens een crash kan je daar geen oordeel over vellen, tenzij je nu in paniek zou verkopen. En dan haal je wellicht de “bear” rendementen en niet de mediaan waar we naar streven. Want het zijn die bear-cijfers waar je nu wellicht zit op te kijken.

      De opbouw of ombouw naar een meer dynamische portefeuille is een ander verhaal. Als je daartoe beslist, kan je de rendementskansen op lange termijn verhogen.

      Like

    2. Wel, in de screenings kan je meer zien dan je denkt. Ik geef een paar voorbeelden zodat het makkelijker is om te vergelijken en te begrijpen.
      Je krijgt daar eerst de mediaan1Y ’10: de mediaan van de jaarresultaten sinds 2010: zo’n beetje de mogelijkheden van het fonds.
      Dan de MedL120: de laatste 120 jaarresultaten. Die ligt bij alle fondsen lager dan zijn mediaan sinds 2010: de aanduiding dat de fondsen zwakker presteren dan hun mogelijkheden. Dan de mediaan L60 (laatste 60): als die lager is, dan is de trend dalend.
      Vermits we met medianen gewerkt wordt, kijken die cijfers dwars door de crisis.
      Nu de voorbeelden
      Carmignac Patrimoine: Med’10: 2%; de mediaanL120 is 0,6% en de L60 is zelfs -2,1%. Hier verlies je geld…
      DNCA Eurose: med’10: 4%; de mediaan L120 is 2,1% en de L60 is -0.2 %: amper break even.
      Flossbach: mediaan ’10: 8%; de mediaan L120 is 5,4 % en de L60 is 5,2 %: alhoewel ook minder dan normaal, houdt FVS toch vrij goed stand.

      In de tabel van de screening vind je die cijfers van meer dan 800 fondsen en trackers.

      Like

  9. Met de Mixer en de Flexer ben ik sedert 3014: al mijn winst kwijt.
    Had ik niet beter alles op een spaarboekje laten staan?

    Like

    1. Zoals in een eerdere reactie: midden in een crash kan je je uiteindelijke rendment van je portefeuille niet beoordelen. Nu zitten we tegen de “bear” van de prestaties aan, binnen een paar jaar zitten we hopelijk al terug dichter bij de mediaan.

      Belangrijk is om nu alle emoties uit te schakelen, dat maakt het verschil tussen de goede en slechte beleggers. Emoties zijn een heel slechte raadgever.

      Like

      1. Ik zou denken dat uw portefeuille Smart Dynamic nu toch zeker een flinke patat heeft gekregen!

        Like

      2. Dit artikel werd geschreven door mijn collega omdat we vaststelden dat de dynamische fondsen beter standhielden dan de defensieve Smart Mix.

        Like

      3. Als dynamische fondsen tijdens een crash beter standhouden dan defensieve fondsen, welk is dan de zin/onzin van een beleggingsprofiel ?

        Like

      4. De dynamische fondsen dalen nog altijd veel harder dan de defensieve. Zo zijn er tussen het hoogtepunt en dieptepunt voor dynamische fondsen makkelijk 30% afgegaan. Iets wat defensieve beleggers niet kunnen tolereren, vooral indien ze toevallig rond het hoogtepunt zijn ingestapt.

        Bekeken over langere periodes haalden de defensieve fondsen echter slechtere resultaten dan de dynamische, zelfs op het voorlopige dieptepunt. Enerzijds omdat het maar een klein crashje was, anderzijds omdat die defensieve fondsen te weinig rendement meer halen.

        Probleem is uiteraard dat banken dat niet tegen hun klanten gaan zeggen.

        Like

      5. Na de crisis van 2008 zijn er heel wat beleggers die hun bankier aanvielen met het gezegde dat er niet verteld was dat ze zoveel risico liepen. Daarop is men begonnen met het bepalen van de beleggersprofielen: dient dat profiel nu om de belegger te beschermen of om eerder de verkoper te beschermen: that’s the question !
        Er is nadien zelfs iemand gedoctoreerd die in zijn universiteitsthesis tot de conclusie komt dat een beleggersprofiel asociaal is: iemand die niet rijk is en geen hogere studies heeft gedaan, die mag niet beleggen in producten die rendement kunnen leveren. Die moet maar arm blijven…
        Volgens hem is er ook niemand volledig defensief of volledig dynamisch: iedereen heeft meerdere doelen waarvan er sommige op korte termijn, andere op middellange termijn en nog andere op lange termijn. Een beleggingsprofiel is alzo … TOTAAL NAAST DE KWESTIE.

        Like

    1. Dan moet je maar eens gaan kijken naar de grafiek die ik deze week publiceerde en toegegeven C.P. doorstond de Coronacrash heel goed. Formidabele afdekking voor verliezen, maar geen opwaarts potentieel.
      https://wordpress.com/post/mijnportefeuille.be/4899
      Geloof niet alles wat ze in de kranten of de boekjes schrijven: die schrijvelaars noteren alles wat de fondsenverkopers hen dicteren en proberen ze zeker niet tegen de haren in te strijken. Als ze netjes schrijven wat de fondsbeheerders hen vertellen, dan wordt hun krant “beloond” met betalende publiciteit. Daar leeft die krant of dat boekje van.
      Wij durven hun info aftoetsen aan onze cijfers en dat wordt ons niet altijd in dank afgenomen. Bij sommigen mogen we zelfs hun presentaties niet meer volgen want de waarheid kwetst, zoals je weet. Wij kunnen dat echter omdat wij niet moeten leven van hun betalingen.

      Like

  10. CP was het eerste fonds dat ooit ik aankocht in 2010, een veilige belegging zo werd verteld. Ik moet eerlijk toegeven dat ik het fonds heb gehouden toen het uit de mixer werd gegooid. Ik ben geduldig. Wat ooit jaarlijks 8% was, zijn de prestaties de laatste jaren heel wat minder en hoop ik dat het betert. Maar nu denk ik met 3% per jaar tevreden te zijn en de helft verkoop om in beter te investeren … of eerder indien de Gogi terug beter wordt.

    Like

    1. Ik heb ooit van mijn directie (bij de bank) een nota moeten rondsturen aan de kantoren om niet alleen CP te verkopen. Meer dan 70% van de totale fondsenverkoop ging toen naar dat fonds.
      Maar nu ? De MedL60 (= de laatste 3 jaar) staat op -2%. Dat wil zeggen dat meer dan 50% van de beleggers daar geld mee verliest en dan heb ik het niet over de Coronacrash. Diegenen die het al lang in portefeuille hebben, houden natuurlijk winst over, maar de berg brokkelt ernstig af.

      Like

      1. Probleem is nu, waarin kan ik het vrijgekomen geld in investeren. Heb begin april de flexers aangekocht … maar die staan ondertussen al met een leuke winst en de Gogi zegt een duidelijke stop … of ik kan me per fonds baseren. Het blijft een moeilijke keuze die heel vaak resulteert in geen aankoop. Ik had beter begin april meer aangekocht. 😀

        Like

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.