Onder- en overwaardering van munten

Obligaties worden frequent uitgegeven in vreemde valuta. Met de huidige lage rentes in EUR, zijn dit immers de enige alternatieven waarmee je nog een beetje rendement kan halen.

De Australische dollar (AUD), Nieuw-Zeelandse dollar (NZD), Canadese dollar (CAD), de Noorse kroon (NOK) en de Turkse Lira (TRY) zijn daarbij erg populaire munten. Maar ook de Zweedse kroon (SEK), de USD en de Poolse Zloty (PLN) zijn gekende obligatiemunten.

Als belegger in vreemde munt loop je altijd een wisselkoersrisico. Op het einde van de looptijd kan de vreemde munt in waarde gestegen of gedaald zijn t.o.v. de euro. Je kan dus verlies maken of winst boeken. Liefst zal je dus een munt kiezen met winstpotentieel. Maar bestaat er zoiets als een munt die “goedkoop” of “duur” staat genoteerd?

Vergelijking met historisch gemiddelde

Eén van de principes die we op MijnPortefeuille hanteren, is gebaseerd op de observatie dat koersen op termijn vaak terugkeren naar hun gemiddelde. Een overdrijving in positieve of negatieve zin wordt volgens dit principe vroeg of laat teniet gedaan.

We kunnen dus de huidige koers van verschillende munten vergelijken met de historisch gemiddelde koers. Hieronder wordt dit voorgesteld op basis van de gemiddelde koers van de voorbije jaren, vergeleken met de Euro (datum grafiek 29 juli 2019).

We zien dus dat de CHF 22% hoger noteert dan zijn historische gemiddelde en de TRY 60% lager dan zijn historische gemiddelde.

Is dit nu een goede indicator om te bepalen of een munt goedkoop is of niet? De terugkeer naar het gemiddelde is spijtig genoeg geen wetmatigheid. Vaak is dit wel het geval, maar niet altijd. Denk maar aan de Turkse Lira (TRY) die al meer dan 14 jaar zwaar aan waarde blijft verliezen:

 

Zomaar in een munt beleggen omdat die “laag” staat, is dus niet noodzakelijk een goed idee. Ongunstige politieke en economische omstandigheden kunnen vaak een heropleving van een munt in de weg staan.

Muntwaardering op basis van koopkracht

Een andere invalshoek om munten te waarderen houdt rekening met de koopkracht van die munt. We tonen dit aan met een voorbeeld.

Stel dat je de prijzen van een identieke computer  gaat vergelijken in Europa en de US. Stel dat het toestel 700 EUR kost of 1.000 USD . Je zou dan verwachten dat de wisselkoers USD/EUR 0,70 bedraagt, mits we veronderstellen dat het toestel even duur is in beide landen.

Indien de wisselkoers lager zou zijn (bv, 0,60) dan kan je het toestel omgerekend in euro goedkoper krijgen in de US. In dat geval zou de USD “ondergewaardeerd” zijn. Omgekeerd zou de USD overgewaardeerd zijn indien hij dan hoger staat dan 0,70.

Een populaire toepassing van dit principe is de Big Mac index. Daar gaat men de prijzen van deze hamburger wereldwijd met elkaar vergelijken en zo bepalen of de lokale munt goedkoop of duur is. Echt helemaal wetenschappelijk is die Big Mac index niet, maar hij spreekt wel tot de verbeelding. Voor de liefhebbers is er evengoed een iPad index.

De OECD is een organisatie die dit wetenschappelijker aanpakt. Het principe blijft identiek, maar dan met een mandje van consumentengoederen waarvan de prijs wereldwijd vergeleken wordt. Hiermee kan men dus berekenen of een munt goedkoop of duur is t.o.v. een andere munt.

In onderstaande “live” grafiek zie je het resultaat van die vergelijking.

Ook op deze manier van muntwaardering kan men kritiek uiten, maar ergens geeft dit wel een redelijk idee of een munt onder- of overgewaardeerd is. Net zoals in de eerste grafiek, blijkt dat de TRY sterk ondergewaardeerd is en de CHF sterk overgewaardeerd.

De obligatiebelegger

Als obligatiebelegger in vreemde munt kan je gebruik maken van de waardering van munten.

In het kort kan je best overgewaardeerde munten zoals de CHF vermijden. DE CHF is volgens beide bovenstaande indicatoren erg duur. Hoe sterker de overwaardering, hoe groter de kans dat er ooit een koersdaling komt en hoe dieper de munt kan vallen. Laat je niet verleiden door erg aantrekkelijke obligatierentes. Vaak compenseren die de gevolgen van een eventuele koersdaling niet.

Omgekeerd mag je echter niet zomaar concluderen dat een ondergewaardeerde munt automatisch interessant is. De aankoop van een obligatie in een ondergewaardeerde munt is vaak erg risicovol. Vaak zijn dit landen met een niet zo stabiele economie of met een bepaald politiek regime. Denk maar aan de Turkse Lira. Het feit dat een munt ondergewaardeerd is, garandeert dus niet dat de munt ooit gaat stijgen. Dit is vaak afhankelijk van onvoorspelbare politieke gebeurtenissen.

En een ondergewaardeerde munt kan nog altijd verder dalen. Bedenk ook dit: stel dat je een obligatie koopt in een munt die 50% ondergewaardeerd is. Stel dat die onderwaardering vergroot tot 60%. Je verliest dan geen 10% (zoals je intuïtief zou denken) maar 20% (elementaire rekenkunde!).

Het blijft dus ook kwestie om te kijken naar het economische potentieel van het land vooraleer je in een ondergewaardeerde munt belegt.

Slot

Voor de ervaren belegger met een voldoende lange beleggingshorizon, zijn er zeker koopjes te doen met vreemde valuta.

Toch stellen we ons de vraag of dit nu beleggen is of speculeren? Mijn ervaringen qua adviezen van mijn bank inzake het beleggen in vreemde munt zijn niet erg goed. Vaak doet de munt het tegengestelde van wat algemeen verwacht wordt op basis van economische analyses.

Het lijkt wel alsof die vele analisten het uiteindelijk ook niet weten. en dat hun advies even goed is als het opwerpen van … een munt.

Carl De Ridder (@Robokat_MK)